Напярэдадні 102-х угодкаў з дня абвяшчэньня незалежнасьці Беларускай Народнай Рэспублікі шэраг палітыкаў і грамадзкіх дзеячаў запатрабавалі ад уладаў усталяваць у Менску мэмарыяльную шыльду, вырабленую два гады таму.
Адпаведная заява накіраваная на імя кіраўніка прэзыдэнцкай адміністрацыі Ігара Сергеенкі, паведамляе БелаПАН.
Аўтары нагадваюць, што падчас сьвяткаваньня 100-годзьдзя БНР быў пастаўлены мэмарыяльны знак у гонар ідэолягаў беларускага адраджэньня Івана і Антона Луцкевічаў, а таксама арганізавана сьвята на пляцоўцы каля опэрнага тэатру.
«Аднак трэба сказаць і пра нэгатыў, які азмрочвае гэтую падзею, — гаворыцца ў заяве. — Памятны камень братам Луцкевічам зьявіўся побач з грамадзкай прыбіральняй, а гэта павінны былі бачыць і скульптар, і архітэктар помніка, і замоўнік — Менгарвыканкам».
Падпісанты адзначаюць, што найважнейшай ініцыятывай аргкамітэту стала мэмарыяльная дошка ў гонар абвяшчэньня Беларускай Народнай Рэспублікі на доме № 9 па вуліцы Валадарскага ў Менску, дзе адбывалася тая гістарычная падзея. Але, насуперак абяцаньням, адкрыцьця так і не адбылася.
«Сёньня ўсе разважаюць пра незалежнасьць Беларусі, але гэтыя словы прамаўляюцца без аніякага сэнсу. Гэтая рыторыка гучыць на фоне культу Леніна, Сьвярдлова, Калініна, Валадарскага, Мясьнікова, Кнорына і сотняў іншых бальшавіцкіх правадыроў, якія ў 1918–1941 гадах учынілі ў Беларусі тэрор; амаль усе арганізатары БНР былі фізычна зьнішчаныя. І мы павінны жыць і хадзіць па вуліцах, плошчах, завулках, названых імёнамі катаў нашага народу», — пішуць прадстаўнікі грамадзкасьці.
Напярэдадні чарговай гадавіны абвяшчэньня БНР яны патрабуюць ад Менгарвыканкаму нарэшце ўстанавіць 25 сакавіка мэмарыяльную дошку, а самой вуліцы Валадарскага даць імя братоў Луцкевічаў.
Подпісы пад зваротам да кіраўніка прэзыдэнцкай адміністрацыі паставілі акадэмік НАН Беларусі Радзім Гарэцкі, сябра Беларускага саюзу мастакоў Мікола Купава, сьвятар і краязнавец Леанід Акаловіч, старшыня фонду «Сакавік» Марыя Міцкевіч, філёляг і выкладчык Лявон Баршчэўскі, бібліёграф Валеры Герасімаў, палітоляг Алесь Лагвінец ды іншыя.
Памятную дошку ў гонар 100-годзьдзя БНР вырабілі два гады таму за сродкі, якія сабралі талакой за некалькі гадзін. Яна выраблена з бронзы скульптарам Ігарам Засімовічам на аснове арыгіналу, створанага ў 1993 годзе Алесем Шатэрнікам.
Спачатку Менгарвыканкам станоўча паставіўся да ідэі мэмарыялізацыі абвяшчэньня незалежнасьці БНР, аднак пазьней там патлумачылі, што ў адрас уладаў паступіў шэраг зваротаў ад грамадзянаў «з нэгатыўным стаўленьнем да пытаньня ўстаноўкі памятнай дошкі па вуліцы Валадарскага, 9».
